آغاز برگزاری همایش سه روزه بین المللی تله مدیسین در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

مرکز تحقیقات فن آوری مطالعات در امور سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با همکاری انجمن تله مدیسین ایران، دوشنبه دوم اسفندماه به مدت سه روز، اقدام به برگزاری همایش بین المللی تله مدیسین بصورت وبینار و حضوری نموده است.

دکتر اصغر احتشامی دبیرعلمی این همایش گفت: در این همایش، استادان و دانشمندان ۹ کشور شامل: استرالیا، آلمان، ایتالیا، برزیل، هند، سنگاپور، کانادا، امارات متحده عربی و آمریکا، در کنار پژوهشگران داخلی به ارائه آخرین تجربه‌ها و دستاوردهای پژوهشی خود در زمینه پزشکی از راه دور می‌پردازند.

وی با بیان‌اینکه این رویداد علمی توسط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و با همکاری انجمن تله مدیسین ایران در حال برگزاری می باشد، اظهار داشت: ۱۹۰ مقاله به دبیرخانه همایش رسیده است که از میان مقاله‌های پذیرفته شده ۱۰ مقاله بصورت سخنرانی کلیدی خارجی، ۱۸ مقاله بصورت سخنرانی کلیدی داخلی، ۲۱ مقاله بصورت سخنرانی غیرکلیدی و ۱۰۸ مقاله بصورت پوستر ارائه می‌شود.

دکتر احتشامی با بیان‌اینکه در این رویداد، تجربه کشورهای دیگر مانند طرح مشترک ایتالیا و فرانسه درباره پزشکی از راه دور ارائه می‌شود، خاطرنشان کرد: این همایش حوزه های پزشکی و سلامت، کامپیوتر و IT را تحت پوشش دارد، همچنین مباحثی مانند نیازهای قانونگذاری، نظام‌نامه، زیرساخت‌های سخت افزاری، نرم‌افزاری و شبکه‌ای، هوش مصنوعی و ربات‌ها نیز در این رویداد علمی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

وی با تاکید بر اینکه تلاش می‌شود برگزاری این همایش، نقطه شروعی برای اقدام‌های جدی در زمینه پزشکی از راه دور در کشورمان باشد، گفت: در زمان حاضر پزشکی از راه دور در سطوح ساده و بصورت جسته و گریخته در کشور انجام می‌شود و برای اجرای آن در سطوح پیشرفته و عالی نیاز به بسترهایی مانند آموزش نیروی انسانی، تامین زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، قانونگذاری و مسائل حاکمیتی داریم.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه دوران همه‌گیری بیماری کووید-۱۹، ضرورت پرداختن به پزشکی از راه دور را بیش از پیش آشکار ساخت، افزود: پزشکی از راه دور برای بخش های مختلف از جمله انجام اعمال جراحی در مناطق دور و محروم و رسیدگی به سالمندان نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

وی با بیان اینکه در سال ۹۷ سرفصل دروس رشته "سلامت از راه دور" در کشور تدوین شد، خاطرنشان کرد: تاکنون دانشگاه‌های علوم پزشکی عزم جدی برای راه‌اندازی این رشته تحصیلی را در کشور نداشتند، هرچند امسال وزارت بهداشت به دانشگاه‌ها ابلاغ کرد که اقدامات لازم برای راه اندازی این رشته را انجام دهند.

رییس مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در امور سلامت دانشگاه نیز در ادامه مراسم، طی سخنانی از جمله محورهای این همایش را خدمات پزشکی، مدیریت و اقتصاد پزشکی، زیرساخت های پزشکی و کاربرد فناوری های نوین اطلاعاتی در پزشکی از راه دور بیان نمود.

دکتر سقائیان نژاد با تاکید بر اهمیت پزشکی از راه دور، گفت: تله مدیسین در سال های اخیر بویژه در کشور ما به دلایل مختلفی مورد توجه قرار گرفته که یکی از مهمترین دلایل آن عدم توزیع مناسب پزشکان متخصص در سراسر کشور می باشد که باعث گردیده ارائه دسترسی به خدمات سلامت در مناطق محروم و دور افتاده با چالش روبرو شود.

وی ادامه داد: بیمارانی که نیاز دارند خدمات تخصصی دریافت کنند و یا ساکن مناطق محروم و دورافتاده کشور می باشند، مجبور هستند رنج سفر را متحمل نموده و به شهرهای بزرگتر که از نظر نیروی متخصص و خدمات تخصصی سلامت در شرایط مطلوبی قرار دارند رو بیاورند.

دکتر سقائیان نژاد غلبه بر این مشکل را از جمله مهمترین دلیل توجه به موضوع تله مدیسین دانست و تاکید کرد از زمان شیوع پاندمی کووید 19 اتفاقاتی در سیستم سلامت دنیا افتاد که این توجه را به ضرورت تبدیل نمود.
وی در این خصوص تشریح نکرد: اولین اتفاق این بود که سیستم سلامت با افزایش پیش بینی نشده مراجعان مبتلا به کووید که به شکل یک بحران جهانی بود روبرو شود، و با افزایش حجم مراجعات، یک باره بیشتر تمرکز و توجه سیستم سلامت به پیشگیری از توسعه همه گیری و درمان بیماران مبتلا که لازم بود خدمات فوری و اورژانسی دریافت کنند معطوف شد.

دکتر سقائیان نژاد اضافه کرد: این اتفاق باعث شد به یکباره بیماران نیازمند خدمات سلامت مانند بیماران قلبی، کلیوی و... از مرکز توجه سیستم سلامت بیرون بیایند و در اینجا بود که توجه به تله مدیسین به یک ضرورت در سیستم سلامت تبدیل گردد.

رییس مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در امور سلامت دانشگاه با ارائه آمار 2 سال گذشته ضرورت موضوع تله مدیسین را اینگونه بیان نمود: افزایش روی آوردن پزشکان به ویزیت از راه دور برای کنترل سرایت عفونت در دوران کرونا در کشورهای توسعه یافته، کاهش میزان مراجعان بیماران به کلینیک ها در دوران کرونا، افزایش مشاوره از راه دور، افزایش آموزش از راه دور، رونق قانونگذاری به نفع تله مدیسین و مارکت سایز تله مدیسین در سراسر دنیا نشان داد که ضرورت موضوع تله مدیسین افزایش پیدا کرده است.

دکتر سقائیان نژاد رشد 156 درصدی سرویس Doctor anywhere و رشد 147 درصدی سرویس My doc در دوسال اخیر را دلیل بر این ادعا دانست.

وی همچنین ادامه داد: مطالعات انجام شده در آسیا نشان می دهد که 50 درصد بیماران در آسیا انتظار دارند طی 5 سال آینده از ابزارهای دیجیتال سلامت استفاده کنند و 91 درصد افراد تنها در صورتی از ابزارهای دیجیتال استفاده کنند که این خدمات توسط شرکت های بیمه گر حمایت شود و تمامی این آمار اهمیت گسترش روزافزون موضوع تله مدیسین را نشان می دهد.

دکتر سقائیان نژاد در پایان سخنان خود توجه به موضوع تله مدیسین و گسترش آن را از مهمترین موضوعات نقشه تحقیقاتی مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در امور سلامت دانشگاه عنوان کرد و اظهار امیدواری نمود این همایش بتواند زمینه ساز هرچه بیشتر ایجاد فضایی مطلوب برای تبادل ایده ها و مفاهیم و تکنیک ها پیرامون پزشکی از راه دور و توجه سیاستگذاران، برنامه ریزان و قانونگذاران در حمایت از پروژه های مرتبط با موضوع تله مدیسین باشد.

در ادامه این مراسم دکتر منصور سیاوش معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه به بیان تاریخچه کوتاهی از موضوع تله مدیسین پرداخت و گفت: طرح موضوع تله مدیسین از حدود 150 سال پیش با اختراع تلفن آغاز گردید و زمانی که اصطلاح تله مدیسین مطرح شد، حتی افرادی که این موضوع را مطرح کرده بودند تصور می کردند آن چیزی که امروزه به صورت روزمره استفاده می شود شاید تنها در فیلم های علمی تخیلی امکان پذیر باشد.

وی ادامه داد: بعد از جنگ جهانی دوم موضوع شکل جدی تری به خود گرفت و با وقوع جنگ ها و بلایای طبیعی از یک سو و چالش ها و تنش های اجتماعی از سویی دیگر و همچنین پیشرفت علم مهندسی و پزشکی، ابعاد تازه و متفاوتی از تله مدیسین ایجاد گردید.

دکتر سیاوش کشف تلوزیون، توسعه کامپیوتر و فناوری های تلفن همراه، توسعه سفرهای هوایی و دریایی، سفرهای فضایی و همچنین توسعه اینترنت را باعث ایجاد ابعاد جدیدتری از موضوع تله مدیسین و هرآنچه که باعث ارتباط بیشتر بین خدمت گیرندگان از سیستم پزشکی و جامعه پزشکی می گردد عنوان کرد.

وی پاندمی کرونا و توسعه بین المللی موضوعات مربوط به آن را از جمله موارد ایجاد موضوع تله مدیسین به شکل عینی تر و کاربردی تر عنوان و تصریح نمود: امروزه همه همکاران در سرتاسر جهان علی رغم مشکلات متعددی که کووید 19 ایجاد نموده است، توانسته اند توانمندی استفاده از تله مدیسین را توسعه دهند و با استفاده از فضای مجازی بین خود و خدمت گیرندگان، ارتباط برقرار کنند.

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه اظهار امیدواری نمود برگزاری این سمینار فرصتی برای گسترش هرچه بیشتر موضوع تله مدیسین و معرفی ابعاد و ظرفیت های جدیدتر این مهم باشد و بتواند با ارائه ایده های نو و خلاقانه در این زمینه، بسیاری از چالش های پیش روی علم پزشکی را با کمک تله مدیسین برای ارائه خدمات بهتر، برطرف نماید.  

گفتنی است تله مدیسین (telemedicine) یا "پزشکی از راه دور" یا "دورا پزشکی" به کاربرد فناوری‌های پزشکی و ارتباطی بمنظور تبادل هر گونه اطلاعات اعم از داده، صدا یا ارتباطات تصویری بین پزشک و بیمار یا پزشک و متخصصان بهداشت و درمان در موقعیت‌های مُجزای جغرافیایی و برای ایجاد امکان تبادل جهت مقاصد پزشکی، بهداشتی، درمانی، تحقیقاتی و آموزشی تحصیلی گفته می‌شود.

خدمات تله مدیسین شامل: تله مدیسین در پیشگیری، تشخیص و درمان، پایش از راه دور، بحران های سلامت و تله مدیسین، تجارب کاربردی – کلینیکی تله مدیسین، تله مدیسین و خود مراقبتی می باشد.